Elektrikli araçlar nedir ve nasıl çalışır?
Elektrikli araçlarda konvensiyonel(içten yanmalı) motorlardan farklı olarak yakıt deposu yerine aracın altına konumlandırılmış bataryalar bulunur. 400 volt enerji ile çalışan elektrikli motora gereken güç bu bataryalar ile sağlanır. Herhangi bir elektrik kaynağından şarj edilebilen batarya, aynı zamanda fren sırasında da motorun ihtiyaç duyduğu enerjiyi depolar. Bataryalarda depolanan elektrik enerjisinin elektrik motoruna aktarılması ve motorun çalışması sonucunda araç hareket eder.
Elektrikli araç kullanımı farklı mıdır?
Elektrikli araçlar herhangi bir otomatik vitesli araç gibi kullanılır. Elektrikli araçlarda, içten yanmalı araçlarda olduğu gibi çok vitesli bir şanzıman sistemi bulunmamaktadır. Vites geçişi olmadığı için tüm bu işlemler sırasında araçta herhangi bir sarsılma ya da titreşim hissedilmez.
Elektrikli aracın temel avantajları nelerdir?
Elektrikli araç kullanımının temel avantajı düşük işletim maliyetine sahip olması ve sıfır egzos emisyonu sunarak çevre dostu olmasıdır. Elektrikli araçlar sahip olduğu yüksek performansın yanında sunduğu sessizlik ile eşsiz bir sürüş deneyimi sunar. Aynı zamanda CO2 salınımı yapmayan elektrikli araçlar, doğa dostu bir sürüşe imkan tanır.
Neden elektrikli bir araç almalıyım?
Elektrikli araç alma nedenlerini 5 sıfır olarak açıklayabiliriz:
- Sıfır Ses: Elektrik motoru içten yanmalı motorlara göre sessizdir.
- Sıfır Titreşim: Herhangi bir çalışan mekanik aksam olmadığından titreşim hissettirmez.
- Sıfır Vites Değişimi: Elektrikli araçlarda çok kademeli şanzıman kullanılmadığı için vites değişimi yoktur. Bununla birlikte vites kolu otomatik vitesli araçlara benzer.
- Sıfır CO2 Emisyonu: Karbon kökenli yakıt kullanmadığı için CO2 salınımı yoktur.
- Sıfır Yakıt Kokusu: Araç benzin, dizel veya gaz yakıt ile çalışmadığından yakıt kokusu yoktur.
Elektrikli araç ve hibrit araç arasındaki fark nedir?
Elektrikli araçlar, sahip olduğu batarya ile gücünü tamamen elektrik motorundan alan yeni nesil çevre dostu araçlardır. Hibrit araçlar hem içten yanmalı hem de elektrikli motora sahip olan araçlardır.
Elektrikli aracımla karavan vs çekebilir miyim?
Elektrikli araçlar ile çeki demiri kullanılmamaktadır.
Elektrikli araçların menzili nedir? Hangi faktörler menzili etkiliyor?
WLTP değerlerine göre Opel Mokka-e’nin menzil uzunluğu 327 km ve Opel Corsa-e’nin menzil uzunluğu 350 km’dir.
Elektrikli sürüş menzili aşağıdaki koşullara göre değişiklik gösterir:
- İlgili modelin batarya kapasitesi → Daha yüksek batarya kapasitesi daha uzun menzil sunar.
- Kişisel sürüş tutumu → Sportif ve yüksek hızlı kullanımda menzil etkilenir.
- Aracın sürüş modu → Seçilen sürüş modu menzili etkiler.
- Rota → Özellikle şehir içi kullanımda rejeneraktif frenleme sistemi sayesinde batarya şarj edildiğinden daha uzun menzil sunar.
- Hava koşulları → Yüksek ve düşük hava sıcaklıklarında bataryanın enerji tutma kapasitesi etkilenir.
- Klima ve koltuk ısıtma vb. kullanımı → Enerji kullanımı artacağından menzili etkiler.
- Lastik basıncı → Düşük basınç, lastiklerin zeminle temas alanını arttıracağından sürtünmeyi arttırır, menzili etkiler.
Elektrikli aracımdaki yol bilgisayarı kalan menzili gerçekçi şekilde gösteriyor mu?
Evet, o anki aracın kullanım tarzınıza göre menzili göstergede görebilirsiniz. Seçeceğiniz Sport, Normal ve Eco sürüş modlarına ve araç kullanım hızınıza göre menziliniz değişecektir.
Elektrikli araçlar benzin ve dizel araçlara kıyasla daha mı yavaş?
Elektrikli araçlarda vites geçişi olmadığından dolayı elektrikli motorda yaratılan tork tekerleklere direkt iletilebilmektedir Bu sayede bataryadan kaynaklı ekstra ağırlığına rağmen içten yanmalı motorlu araçlara oranla daha yüksek bir ivmelenme sunmaktadır. Aynı zamanda tork gücü daha fazladır. Örnek;
- Opel Mokka’nın tork değeri 230 Nm iken Opel Mokka-e’nin tork değeri 260 Nm’dir.
- Opel Corsa’nın 0-100 km/s değeri 8,7 saniye iken Opel Corsa-e’nin 0-100 km/s değeri 8,1 saniyedir.
Bataryalar zamanla performans kaybeder mi?
Elektrikli araçlarda, cep telefonlarında da bulunan lityum-iyon bataryalar kullanılmaktadır. Lityum iyon bataryalar çok az bir performans kaybı ile binlerce kez şarj edilerek kullanılabilmektedir. Stellantis olarak, elektrikli araçlarımızda bulunan bataryalar için müşterilerimize 8 yıl, 160.000 km veya %70 pil sağlığı garantisi vermekteyiz.
Bataryaların düzenli olarak değişmesi gerekir mi?
Hayır, batarya değişimleri herhangi bir yıl veya km’ye veya bakım düzenine bağlı değildir. Stellantis olarak bataryalar için müşterilerimize 8 yıl, 160.000 km veya %70 pil sağlığı garantisi sunmaktayız.
Elektrikli aracı şarj etmek üzere hangi sistemler mevcuttur?
*DC Şarj : Doğru voltaj ile yüksek akımda aracın hızlı şarj edilmesidir. Alternatif voltaja göre daha fazla akımla ve direk batarya şarjı kısa sürede gerçekleşir.
*AC Şarj : Elektrikli araçlar, araca takılabilen normal 220V güç kaynağına uygun şarj kablosuyla birlikte sunulabilir. Böylece garajınızda ya da açıkhava priziniz varsa aracınızı şarj edebilirsiniz. Şarj süreleri şarj akımına bağlıdır ancak daha hızlı bir şarj işlemi için aracınızı standart prize göre daha hızlı şarj eden bir ev tipi wall box kurabilirsiniz.
*Şarj İstasyonları: Yerel alışveriş merkezleri, oteller, spor salonları gibi yerlerde bulunan şarj istasyon ağı şirketlerinin sunduğu üyelik hizmeti dahilinde kullanılabilen şarj istasyonlarında batarya şarj etme yöntemidir.
*Rejeneratif Fren Sistemi: Elektrikli araçlar, rejeneratif fren sistemi sayesinde kinetik enerjiyi elektrik enerjisine dönüştürür ve bu enerjiyi bataryayı şarj etmek için kullanır.
Elektrikli aracın bataryası ne kadar sürede dolar?
Bataryanızı doldurma yöntemine göre farklılık gösteren dolum süresi, 100 kW’lik DC şarjlar ile %80 seviyesine 30 dakikada ulaşabilmektedir.
Opel Mokka-e ve Corsa-e için 7,4 kW’lık bir wallbox ile pilin %100 şarj seviyesine ulaşma süresi yaklaşık 7.5 saattir.
Standart elektrik şebekesi ile elektrikli aracımı şarj edebilir miyim?
Elektrik şebekesi, genellikle güç kullanımının düşük olduğu gece saatlerinde yapılan elektrikli araç şarjını kolaylıkla kaldırabilir. Ülkemizde güncel elektrikli araç sayısı herhangi bir şebeke problemi yaratmamaktadır. Gelecek yıllarda elektrikli araç sayısının artacağı göz önüne alınarak bununla ilgili devletimiz tarafından yatırım yapılması gerekebilir.
Rejeneratif frenleme nedir?
Elektrikli araçlar hareket sağlamak için enerji tüketir. Örneğin araç yavaşlarken, bu enerjiye ihtityaç olmadığında, fren kuvveti motorun tersine çalışması ve bundan enerji üretilmesi için toplanır. Bu enerji bataryayı şarj etmek için kullanılır.
Evimin elektrik tesisatında değişiklik yapmak zorunda mıyım?
Daha hızlı ve daha rahat şarj için müşterilerin Wallbox kurulumu yaptırması tavsiye edilir. Bu kurulum için çözüm sağlayan şarj istasyonu tedarikçilerinden destek alınabilir.
Wall box kurulumu konusunda nasıl destek alabilirim?
Wall box kurulum hizmeti veren tedarikçiler, müşterinin bulunduğu binayı değerlendirebilebilir ve binanın elektrik altyapısına uygun önerilerde bulunarak şarj çözümlerinin montaj işlerini düzenleyebilirler.
Ev ve iş yerimde özel bir park alanım yoksa aracımı nasıl şarj edebilirim?
Standart ve hızlı şarj hizmeti sunan, sayısı giderek artan, halka açık şarj istasyonu ağı mevcuttur. Şehir içlerinde yoğun lokasyonlarda ve ana yollarda da birçok şarj istasyonu mevcuttur.
Türkiye’de hizmet veren şarj istasyonlarina nereden ulaşabilirim?
Türkiye’de şarj istasyon hizmeti veren farklı firmalar mevcuttur. Bu firmaların internet sitelerinde veya telefon uygulmalarında şarj ünitleri haritalarına ulaşabilirsiniz.
Örneğin; eşarj firmasının şarj noktalarına https://esarj.com/harita , ZES firmasının şarj noktalarına https://zes.net/sarj-istasyonlari linklerine tıklayarak ulaşabilirsiniz.
KW ve KWH nedir?
Kilowatt bir güç birimidir. Kilowatt saat ise 1 saatte tüketilen kw cinsinden enerji miktarıdır.
Batarya tamamen boş iken mi şarj edilmeli?
Hayır bataryanın boşalmasını beklememeniz gerekir, batarya lityum-iyon olduğundan istediğiniz an şarj edebilirsiniz. İdeal olanı, %20 şarj seviyesinin altına düşmeden şarj işlemini gerçekleştirmektir.
Şarjın bitmesi ve yolda kalma durumu nasıl önlenebilir?
Uzun seyahatler yapılacak ise mutlaka seyahat öncesinde rota planlaması ve aracın nerede şarj edileceği ile ilgili araştırma yapılmalıdır. Bu konuda yardımcı olan internet siteleri mevcuttur. Örneğin; https://abetterrouteplanner.com
Bataryanin aşırı şarj riski var mı?
Hayır, batarya şarjı %100’e ulaştığında akım otomatik olarak kesilir.
Faz nedir? Neden mono faz, tri faz ayrımı var?
Mono faz, elektrik akımını taşıyan tek hat iken tri faz ise elektrik akımını taşıyan 3 hattır. Dolayısıyla tri faz, şarj süresi açısından daha avantajlıdır ama ev sistemlerine kurulması maliyetli olabilmektedir.
Şarj olma hızını neler etkiler?
AC ve DC gibi teknik kısımlar haricinde dış hava sıcaklığı ve bataryanın mevcut şarj seviyesi de etkilidir. En optimum şarj sıcaklığı 20 santigrat derece civarındadır. Ayrıca %20 ile %80 aralığı da şarjlanmanın daha hızlı dolduğu aralıktır.
Aracım şarjda iken %100 dolduğunu nasıl anlarım?
Aracın şarj soketindeki ışığın renginden veya aracın sürücü bilgi ekranından anlaşılabilir.
Sürekli DC şarj kullanmak batarya ömrünü azaltır mı?
Elektrikli araçlarımızda kullandığımız soğutma sistemi ve şarj yazılımı, pilin hızlı DC şarj ile dolumu esnasında aşırı yüklenmesini engeller. Böylelikle pil uzun ömürlü kullanılabilir.
Aracı uzun süre çalıştırmazsam deşarj olur mu?
Eğer araçta harici enerji tüketen ilave bir aksesuar yoksa pil 3 ay gibi uzun süre şarjını koruyabilir ama tavsiyemiz her 30 günde pil şarj durumunun kontrol edilmesidir.
Elektrikli araçlar güvenli midir?
Evet. Elektrikli araçlar tıpkı diğer araçlar gibi aynı katı güvenlik standartlarına tabidir.
Elektrikli aracımla otomatik yıkamalara girebilir miyim?
Evet. Otomatik yıkamaların elektrikli araçlara özel bir tehlikesi bulunmamaktadır.
Elektrikli aracımı yağmurda şarj edebilir miyim?
Evet. Şarj esnasında yağmur yağsa bile herhangi bir tehlike oluşmamaktadır.
Kaza olması, aracın suya girmesi vb herhangi bir durumda elektrik çarpma riski var mı?
Hayır. Kaza durumlarda aracın elektrik çarpma riski bulunmamaktadır.
Elektrikli aracın sessiz olması yayalar için bir risk teşkil etmiyor mu?
Elektrikli araçlarımızda 30 km/s’a kadar sadece dışarıdan duyulan bir ses bulunmaktadır ve bu ses çevredeki yayaları uyarmakta ve yayaların aracı farketmesi sağlamaktadır.
Elektrikli araçlarda yangın riski var mı?
Hayır, pilin veya elektrikli motorun yangın riski bulunmamaktadır. Sistemler ve pil, elektrikli araçlar ile ilgili Avrupa normlarına uygundur.
Elektrikli araçlarda radyasyon riski var mı?
Hayır, Dünya Sağlık Örgütü’nün izin verdiği değerlerin altındadır.
Elektrikli araç ile kapalı otoparklara girilebiliyor mu?
Girilebiliyor. Bazı otoparklar elektrikli araçlara özel park yeri ve şarj hizmeti de sunmaktadır.
Şarj sırasında başka biri gelip elektrikli aracıma bağlı kabloyu sökebilir mi?
Hayır, şarj sırasında araç kilitlendiğinde kablo da şarj soketinde kilitlenir, böyle dışarıdan müdahale ile kablo sökülemez.
Elektrikli araçtaki bataryaya erişim kolay mı? Dışarıdan müdahale ile sökülebilir mi?
Araç bataryası kolaylıkla erişilebilir bir konumda olmadığından dışarıdan müdahale ile sökülebilir durumda değildir.
Batarya garantisi var mı?
Batarya garanti süresi 8 yıl, 160.000 km veya %70 pil sağlığıdır.
Elektrikli araç modellerinde bakım süreleri diğer modellerden farklı mı?
Elektrikli araçlarımızın periyodik bakım aralıkları, 25.000 km / 1 yıl olarak belirlenmiştir.
Elektrikli araç modellerinde bakım ücretleri farklı mıdır?
Rejeneratif frenleme sistemi sayesinde, fren disk ve balatalarının aşınması yarı yarıya azalır. Elektrikli araçlarda motordan güç çeken alternatör bulunmadığı, klima kompresörü, direksiyon sistemi ve soğutma suyu pompası da elektrikle çalıştığı için belirli aralıklar ile değişmesi gereken V kayışı bulunmaz. Konvensiyonel (içten yanmalı) motorlara göre çok daha az parça kullanıldığı için, bakım maliyetleri de çok daha düşüktür.
KAYNAK: OPEL