Bu günlerde haber kanalımıza tamamen elektrikli bir modeli konuk ettik, konuğumuz Renault ZOE. %100 Elektrikli motoru sayesinde kendinden emin adımlarla tercih edilen marka olmanın verdiği güven, heyecan veren güçlü dış tasarımı, özgün çizgileri, dinamik farları, stil dolu lüks iç tasarımı, kışkırtıcı ama güvenilir sürüş dinamikleri ve sıra dışı teknolojik ayrıntıları ile diğerlerinden bir kaç adım önde, elektrikli araçlar dünyasında sınıfında referans modeli olma konumunu koruyor. Fransız markanın yeniliklere ve arge çalışmalarına son derece önem vermiş olduğunu elektrikli otomobillere verdiği değer ve bunun yanında yeni geliştirdiği 2 silindirli son derece verimli içten yanmalı motorlarla geleceğe bakan yüzünün gülümsediğini bizlere gösteriyor.
Renault firması uzun yıllardır ülkemizde çok yüksek satış adetleri yakalamış olan ve ciddi anlamda sevilen bir otomobil firması. bu kadar çok sevilen bir markanın tamamen elektrikli araçlar üretmesi son kullanıcıları sevindiriyor. Renault ZOE herkese hitap edebilen bir otomobil; pratik, güvenilir, kişinin hayat tarzına ve beklentilerine uygun herkes için erişilebilir fiyatı, genel beklenti ve ihtiyaçları karşılayan “yaşanacak otomobiller” tadında.
Elektrikli otomobiller hakkında
İlk elektrikli otomobil ne zaman yapıldı diye sokağa çıkıp sorsak inanıyorum ki çoğu otomobil tutkunu bile herhalde 2000’lerin başındadır diye tahmin yürütür, lakin ilk elektrikli otomobil çalışmaları, ilk içten yanmalı otomobilden daha eski ve 1800’lerin ortasına dayanıyor. Anlayacağınız şimdi süper teknolojik çok daha verimli yakıt tüketimi, sıfır emisyon diye bizlere ulaşan otomobiller esasen 150-160 yıllık mesele. O zamanlarda elektrik motorlu otomobillerin düşük menzil, yetersiz güç gibi problemleri nedenleriyle içten yanmalı motorlar tercih edildi ve insan hayatına 100 yıldır hizmet veren makine bu sebeple içten yanmalı oldu.
Son yıllarda hafifleyen ve iyi performans veren lityum pillerin, elektrik motor sürücülerinin gelişmesiyle beraber tekrardan gündeme gelen elektrikli otomobiller, 100 yıllık gelişim sürecinde yaklaşık %30 verimle çalışan içten yanmalı makineleri bizlere söktürecek , %80 ve üzeri verimlilikle çalışan bakım maliyeti içten yanmalı motora göre umursanmayacak düzeyde olan elektrikli makineler otomobillerimizde yer alacak, kazanan doğa ve gelecek neslimiz olacak. Bu geçiş keskin bir çizgiyle olmasa da önümüzdeki 20 yıl içinde elektrik motorlarının galibiyetini ilan edecek bir yüzdeye ulaşacağına inanıyorum. En basit haliyle elektrikli otomobilleri anlatmaya çalışırsak: elektrik motoru, motor sürücüsü , bataryası, şarj aleti vardır. Elektrikli direksiyon artık günümüzün içten yanmalı otomobillerinde de olduğu için katmadım.
Dış Mekan
Test aracımızın sahip olduğu enerji mavi rengi, dinamik ve modern görüntüsü ile ZOE ön yüzü, markanın diğer yeni modellerinde olduğu gibi dikey olarak konumlanmış ve parlak krom çıtalarla süslenmiş siyah şeridin ortasında yer alan geniş bir logo ve LED gündüz farları ile aracın dinamik duruşuna katkıda bulunuyor. ZOE, Renault logosunda, farlarda ve koyu renkli camlardaki mavi renk efekti ile bir elektrik motorlu otomobil olarak hemen göze çarpıyor. Yan profilden aracı incelediğimizde ise ön farların çekik duruşu, 16 inç jantların çizim modeli ile birlikte bakıldığında aracın dururken bile hareket halinde olduğu hissi oluşuyor.
Büyük kapılar araca iniş binişlerde rahatlık, ZEN teknolojisine katkı sağlayan küçük camlar ve piono black kalplı ayna ve orta direkler, arka kapı cam köşesinde konunlandırılmış arka kapı açma kapakları, yan kapıların alt ve üst kısımlarında bulunan rüzgar tünelleri ile aracın yan profili bir çok kişiyi etkiliyor. Arka kısmı incelediğimizde ise dar bir profil bizi bekliyor, alt kısımda geri vites ve kar lambaları, üst kısımda mavi zeminli stop lambaları, orta kısımda ise markanın amblemi ve modelin ismi, üst kısımda ise aracın rüzgar direncine yardımcı olan spoiler ile duruşunu tamamlıyor. ZOE her haliyle şehir için üretildiğini belli ediyor.
İç Mekan
Renault tasarımının ete kemiğe bürünmüş hali olarak markanın önde gelen modellerinden biri olacağını hissettiriyor. Renault ZOE iç mekan gerçekten heyecan verici, marka kurmayları malzeme kalitesinde ve konfor hissiyatında şov yapmış! Ciddi anlamda bu sınıf bir otomobilden beklemediğim bir kalite ve konfor buldum iç mekanda. Renault markasının tüm iç mekanları birbirine çok benzemekte. Ve klasikleşen Renault konforu, kalitesi ZOE’de bir kademe daha üst seviye de bulunmakta. İçi ambiyansı zevk dolu bir elektrikli otomobil. Nerden başlasam, nasıl anlatsam, neler yazsam bilemiyorum açıkcası. Son yıllarda üretilen en zevkli otomobillerden biri diyebilirim. Koltuğuna oturduğunuz anda sizi kendi dünyasına çekiyor ve start butonuna bastığınız anda ayağınızı gaz pedalından çekemiyorsunuz.
ZOE’de tasarımdan itibaren ZEN duygusu hissediliyor. Saflık kavramını yansıtan kabin, pastel renkler, otomotiv endüstrisinde kullanılmayan yeni yumuşak dokunuşlu malzeme ile dinlendirici, zen duygusunu pekiştiriyor. Renault ZOE’nin genel atmosferinde minimalist ayrıntılar ve sadelik dikkat çekiyor. ZOE’de bulunan “Take care by Renault” ile dinlendirici ve temiz bir iç mekan konuyu detaylandırmak gerekirse; yüksek düzeyde kirliliği saptayarak kabin içinde otomatik olarak hava devirdaim işlevini çalıştıran bir hava kirliliği kaptörü, Clean (Temizleyici) ve Relax (Dinlendirici) hava iyonizeri. Clean (Temizleyici) işlev, kabin içinde bulunan mantar, alerjen ve mikrop gibi bakterileri yok ediyor. Relax (Dinlendirici) işlev ise kapalı alanlarda yüksek konsantrasyona sahip pozitif iyonlarla dengeyi kurmak için negatif iyonlar üretiyor. Dinlendirici ve uyarıcı özelliklere sahip aktif parfüm difüzörü. Havanın kurumasına engel olmak için düzenli olarak püskürtülen iki tip parfüm içeriyor. Ayrıca koltukların kolaylıkla temizlenmesini sağlayan Teflon® döşeme. Bu görünmeyen, kokusuz işlem kumaşın su geçirmez ve leke tutmaz özellik kazanmasını sağlıyor.
Renault ZOE test aracımızın ön panelinde ilgi çekici detaylar arasında bulunan R-Link konsolu ve kontrol panelindeki her açıdan görülebilen TFT (Thin Film Transistor) ekran, ZOE’nin içerdiği ileri teknoloji hakkında ipuçları veriyor. İnternet bağlantılı entegre navigasyon ve multimedya sistemi olan Renault R-Link, ZOE’de standart olarak yer alıyor. Sistemin, navigasyon, radyo, Bluetooth® telefon, audio akışı, müzik ve taşınabilir cihazlara bağlanabilirlik gibi özelliklerinin yanı sıra internet bağlantısı ile birçok uygulamaya erişim ve elektrik motorlu sürüşe adanmış fonksiyonlar gibi özellikleri de mevcut. Renault modelleri içinde Renault R-Link ile donatılmış ilk elektrik motorlu otomobil olduğunu belirtebilirm.
PERFORMANS & KONFOR
Şimdi gelelim test sürüşümüzün en çok merak edilen bölümüne, elektrik motorlu araç denenirken şaşkınlık yaratan ilk şey kabindeki sessizlik. Motor gürültüsü yok, yani kabinin ses yalıtımı üzerinde bu yeni çevreden tam olarak yararlanmak için özenle çalışıldı. Araç durduğunda sanki “çalışmıyor” gibi. Bununla birlikte, « Ready » uyarı ışığıyla birlikte bir sesli sinyal size ZOE Z.E.’nin yeniden yola çıkmaya hazır olduğunu belirtiyor. Tam bir sessizlik içinde, ZOE, Z.E. ileri doğru atılıyor. Artık rüzgâr sesi, lastiklerin yuvarlanma gürültüsü yeni işitme referanslarınız oluyor. Sürüş böylece daha sakin, daha rahat hale geliyor. Somut olarak, yolculuklar asla bu kadar huzur ve sükûnet dolu olmamıştı…
İkinci sürpriz, elektrik motorunun çalışma şekli. Burada, sarma bobin rotorlu senkron türü bir motor söz konusu. 65 kW’lık (88 hp’ye eşdeğer) motorun maksimum gücü 2500 devir/dakikalık devirde elde ediliyor ve torku 220 Nm’ye erişiyor. Bu maksimum tork, anında olarak elde ediliyor, ivmelenmeler net, güçlü ve tüm çalışma aralığında sabit. Azami torkun anında kullanımda olması her hızlanmada güvenlik ve sürüş keyfini garanti ediyor. Sürüş duyumlar benzersiz, şaşırtıcı, ulaşım ihtiyaçlarına ve mevcut yol şartlarına ideal olarak uyum gösteriyor. Artık vites değiştirmeye gereksinim yok, yola tamamen konsantre olabilirsiniz. sürüş keyifli olduğu kadar sakinleştirici. Şehir içindeki günlük yolculukların % 87’si günde 60 km’yi aşmıyor…
Renault Zoe’nin teknik verilerine bu verilerin yorumuna:
Renault Zoe 65 k,Kw (kilovat) yani 88 beygir gücüne sahip (88 beygir 3000-11300 devir aralığında), 220Nm olan maksimum torkunu 250-2500 devir arasında veriyor ve 11300 devir çevirebiliyor. Elektrik motorunun alametifarikası maksimum gücü verdiği devir aralığının oldukça uzun olması, bundan dolayı tek vites yeterli oluyor. Bataryaları ise lityum-ion hücrelerden oluşturulmuş 22 Kw gücünde bir paket, bunun nedeni hücrelerin tanesinin 3.7-4.2 volt arasında gerilim sağlamasıdır aracın motorunun çalışacağı optimum voltaj aralığına ulaşması için seri olarak bağlanırlar konuğumuz Renault Zoe’nin içinde 192 tane lityum pil hücresi bulunmakta. 400 volt gibi hatırı sayılır bir voltaj sağlayan bu paket 290 kilogram ağırlığa sahip ve aracın maksimum 210 km yol yapmasını sağlıyor (140-150 km gerçekçi veri). Aracın bataryasının kaç liraya dolduğunu hesaplamanız içinde batarya paketinin kaç kwh (kilowatt saat) olduğunu hesaplayıp ikamet ettiğiniz ilin birim elektrik kw fiyatıyla çarparak bulabilirsiniz. Mesela İstanbul içi elektrik vergiler dahil fiyatı 39 kuruştur (01.06.2015) 22×0.39=8.58 yani 8 lira 58 kuruşa 150 km yol yapmış oluyorsunuz (Evinizde-garajınızda şarj ettiğiniz zaman). Dışarıda e-şarj ile şarj ettiğiniz zaman ile dk başına 30 kuruş veriyorsunuz aracınız 60-70 dk aralığında tamamen şarj olmuş oluyor oda 21 lira civarı yapıyor.
Şarj istasyonlarında 43 kwh’a kadar hızlı şarj özelliğini kullanabilirsiniz yani yaklaşık yarım saatte şarj olmasına tekabül ediyor yalnız bataryalarınızı her zaman böyle kullanırsanız ömrü oldukça kısalacaktır. Normal garajınızda portatif şarj aletiyle şarj ederseniz 6 ile 9 saat arası şarj olacaktır.
ZOE’de bulunan “Eco” butonu, sürüş ve klima performansını optimize ederek %10 daha fazla menzil kazanılmasına imkan sağlıyor. 150 kilometrelik bir menzil ile (NEDC karma çevrimde), ZOE Z.E. günlük kullanımların çoğunluğunu karşılıyor. Gerçek kullanımda, bu menzil ideal yol koşullarında 170 kilometreye kadar çıkabiliyor. Sert iklim koşulları, sportif sürüş, dağlık bölgede kulanım vs. gibi zorlu kullanım şartlarında menzil 80 kilometreye kadar da düşebilir. Gerçekten de, elektrik motorlu araçların menzili termik araçlarınkine göre çok daha fazla değişkendir. Menzil hız, yol türü, klima ve kalorifer kullanımı, dış sıcaklık ve kullanım tarzına (sportif, normal veya ekonomik sürüş) bağlı olarak değişim gösterir. Termik araçların aksine, elektrik motorlu aracın en hesaplı olduğu durum şehir içinde yoğun trafiktir. Bu durum sıfır hızda (kırmızı ışık, yoğun trafik…) elektrik motorlu aracın neredeyse hiç enerji tüketmemesi ile kısmen açıklanabilir. Aynı şekilde, fren fazında enerji geri kazanım sistemi sayesinde, sık sık durmalar şehir içi kullanımda enerji tüketimini kısmen telafi ediyor. Arada sırada şarjlar için, Renault ZOE doğrudan 220V ev prizine bağlanan bir kablo da sağlıyor. Bu kabloyla tam şarj 10 ila 12 saatte gerçekleştiriliyor.
Batarya yavaşlama aşamalarında şarj oluyor: sürücü ayağını gaz pedalından çektiğinde, aracın kinetik enerjisionu elektrik enerjisine çeviren motor tarafından kazanılıyor, böylelikle oluşan akım bataryayı şarj ediyor, kazanılan +güç ile sistem stop lambalarını yakan daha güçlü bir frenleme sağlıyor ve sürücü belli bir süreden sonra fren kullanmaya hemen hemen hiç gereksinim duymamamasını sağlıyor. ZOE termik versiyonu ile aynı aktif ve pasif güvenlik ekipmanını miras alıyor. Araç, son nesil bir ABS ve tehlike ışıklarının otomatik yanması ile Acil Fren Yardımı’na (AFU). ZOE 135 km/s hizida limitor var ve araç kullanımda 0 gram CO2 salıma sahip.
Sürüş izlenimleri:
Renault Zoe kısa boylu ve nispeten yüksek bir hatchback , bu segmentteki otomobillerde genelde viraj performansı can sıkar lakin Renault Zoe tabanına konumlandırılmış bataryaları sayesinde ağırlık merkezini aşağıya çektiği için virajlar çile değil keyife dönüşüyor birde bunu orta-sert kıvamda başarılı bulduğum amortisörlerle desteklediği için virajlar gayet dengeli.Değinmem gereken diğer bir konu ise lastikleri , bu konu benim için önemli çünkü bazı markaların fabrika çıkışlı sert hamurlu lastikleri ülkemizin o muhteşem (!) yollarında bu sınıf önden çekişli otomobillerde en küçük hatanızda bariz önden kayma yapabiliyor , bu otomobilin üzerinde Renault ile Michelin çalışanlarının Zoe için hususi olarak ortak çalışmayla ürettikleri Michelin Energy E-V (electric vehicle) kodlu lastik bulunuyor , bu ortak çalışmanın sonucu olarak %40 daha az yol gürültüsü ve %6 daha yüksek menzil elde edilmiş , açıkçası ben performansını beğendim .Kullanıcı memnuniyeti testlerindende 5 üzerinden 4.5 almış gayet başarılı.
Tek motor, tek ekipman Seviyesi. ZOE’de tek bir motor seçeneği bulunuyor:
ZOE’nin motoru 65 kW (88 bg) gücünde. Maksimum tork değeri ise 220 Nm. ZOE ekipman seviyesi olarak da tek bir versiyon sunuyor: “ZEN” versiyonu. Anti Blokaj Fren Sistemi (ABS), Elektronik Denge Programı (ESC), Elektronik Patinaj Önleme Sistemi (ASR), Acil Fren Destek Sistemi (AFU), Sürücü ve yolcu ön hava ve yan yastıkları, Çocuk koltuğu sabitleyici (ISOFIX), Hız ayar ve sınırlayıcı (Cruise Control), Yokuşta kalkış destek sistemi (Hill Holder), Arka park sensörü, LED gündüz farları, Elektronik klima, Eller serbest Renault Card sistemi, Otomatik yanan farlar ve yağmur sensörü, Elektrikli ve ısıtmalı dış dikiz aynaları, Deri direksiyon, Renault Take Care Paketi (Hava iyonizeri, Hava kirliliği kaptörü, Aktif parfüm difüzörü), Renault R-LINK internet bağlantılı entegre navigasyon ve multimedya sistemi, USB & Bluetooth Bağlantısı, Range OptimiZEr (Menzil İyileştirme) Sistemi (Yeni nesil enerji toplayan fren sistemi, Isı pompası, Michelin Energy™E-V lastikler), Parlak siyah sinyalli yan aynalar, 16″ alüminyum alaşımlı jantlar gibi bir çok ekipmanı standart olarak sunan ZOE ZEN versiyonunda sadece metalik renk opsiyon olarak sunuluyor.
Fotoğraflar: Beycan Korkmaz / Yazı: Efe Cerit
